معرفی شهر ماسوله
موقعیت جغرافیایی شهر ماسوله
شهر تاریخی و توریستی ماسوله، یکی از نقاط تاریخی، سرسبز و خوش آب و هوای شمال ایران با هوای مه آلود، تابستانهای خنک و زمستانهای پر برف است. ماسوله در جنوب غربی استان گیلان در بخش سردارجنگل فومن،۶۰ کیلومتری شهر رشت ۳۶ کیلومتری شهر فومن و ۲۰ کیلومتری شهر ماکلوان واقع است.
شهر تاریخی ماسوله در 36 کیلومتری شهر فومن و در منتهی الیه جنوب غربی استان گیلان، در تقاطع سه استان گیلان، زنجان و اردبیل واقع می باشد. این شهر با وسعت 730000 متر مربع و ارتفاع 1050 متر، از سمت شمال و شمال شرقی به شهرستان ماسال، از غرب به شهرستان خلخال اردبیل، از جنوب به پشتکوه خمسه زنجان و از مشرق به جلگه ی فومن محدود است.
ماسوله شامل وسعتی معادل یکصد هکتار منطقه تحت حفاظت میراث فرهنگی و منابع طبیعی، یکی از خوش آب و هواترین نقاط ایران است که هر ساله پذیرای ده‌ها هزار گردشگر می‌باشد. شهر تاریخی و توریستی ماسوله به دلیل داشتن معماری منحصربه‌فرد در جهان شناخته شده است. ماسوله با کوهستان‌های مرتفع، جنگل و ییلاقات سرسبز از توریستی ترین مناطق شمالی ایران با جلوه‌های طبیعی فراوان به ویژه در اواخر بهار و فصل تابستان است و قله شاه معلم در ماسوله با ارتفاع ۳۰۵۰ متر بلندترین نقطه استان گیلان و هدفی جذاب برای گروههای کوهنوردی می‌باشد. دو هتل در داخل فضای معماری سنتی ماسوله و چندین هتل در جاده زیبای منتهی به آن پذیرای گردشگران ایرانی و خارجی هستند همچنین تعداد زیادی مهمانخانه و خانه اجاره ای هم در این زمینه وجود دارند.
1- ماسوله در زبان محلی تالشی به صورت موسلَه (س ساکن و ل فتحه دار) تلفظ می شود
2- در کتاب “شناخت شهرهای ایران” نوشته ی “عبدالحسین سعیدیان” چنین آمده که ماسوله که پیش تر به صورت “ماه سوله” بوده از ترکیب دو واژه ی “ماه” و “سوله” به معنی کوچک تشکیل شده است و به معنی سرزمین ماه کوچک می باشد.
3- “جهانگیر سرتیپ پور” در کتاب “نام ها و نامدارهای گیلان” آورده است: مس-اوله = کوه وارک یا مانع بلند یا کوه بلند.
معماری ماسوله
ماسوله که در مهرماه 1372 با شماره ثبت 1090، در فهرست آثار ملی ایران و همچنین یونسکو قرار گرفته است بر دامنه ی با شیب تند و تقریبا عمودی کوه رو به سوی مشرق مشرف بر کوهستان و مقابل کوه “شاه معلم” بنا شده است. خانه های ماسوله به طرز ماهرانه ای به صورت پلکانی بنا گردیده و بیش تر دو طبقه ساخته شده است. خانه های آن طوری قرار گرفته اند که سقف یک خانه، حیاط خانه ی دیگر است. گرچه خانه های ماسوله به دلیل نظارت سازمان میراث فرهنگی ظاهر بیرونی خود را به شکل قدیمی حفظ کرده اما بخش داخلی اغلب خانه ها بسیار امروزی است.
مردم ماسوله
زبان مردم ماسوله تالشی (لهجه ی ماسوله ای) است. جمعیت ان تا سال 1320 بالغ بر 30000 نفر می شد که بر اثر اصلاحات ارضی، توسعه ی راهها و نیز زلزله ی خرداد 1369 مهاجرتها در این ناحیه افزایش یافته و جمعیت آن به شدت کاهش یافت.
سکونتگاه اولیه
سکونتگاه اولیه ی ماسوله ای ها غیر از مکان فعلی ایشان بوده است. سکونتگاه اولیه که اکنون با نام “کهنه ماسوله” شناخته می شود در ارتفاعات بالاتری قرار دارد که البته امروزه جز خرابه هایی از ان باقی نمانده است. در این منطقه غارهایی نیز وجود دارد که نشانه هایی از نقاشی های روی دیوار که گفته می شود از انسان های اولیه به جا مانده در آن جا دیده می شود. از نقاط جالب توجه ماسوله غاری است که در 6 ماه فصل گرما آب سرد و در 6 ماه فصل سرما آب گرم از آن بیرون می آید. رودخانه ی “ماسوله رودخان” و آبشارها و چشمه های فراوان در جای جای این شهر دیده می شود.
بقاع متبرکه
سه امامزاده در ناحیه ی شهر ماسوله وجود دارد که اصلی ترین آن در بقعه ی عون بن محمد حنفیه بن علی علیه السلام می باشد. این بقعه که در وسط شهر ماسوله قرار دارد در قرن دوم یا سوم هجری بنا شده است. بقعه ی امامزاده هاشم در شیب کوهی بالای ماسوله بر سر راه ماسوله به تارم قرار گرفته است. و بقعه ی دیگری به نام امامزاده ابراهیم در بالای کوهی بر سر راه ماسوله به خلخال قرار دارد. امامزاده ابراهیم در میان اهالی این ناحیه با نام “خروه بن” شناخته می شود. راه رسیدن به این امامزاده در برخی نقاط بسیار کم عرض و دارای شیب تند می باشد.
گردآوری از :رمضان نیک نهاد
هدف ما در این وبلاگ معرفی فرهنگ مردم تالش و آشنایی هممیهنان گرامی با جاذبههای گرشگری شمال کشور به ویژه گیلان و تالش است