معرفی شهر ماکلوان
ماکلوان که به زبان تالشی ماکلان تلفظ می‌شود یکی از شهرهای جدید استان گیلان و مرکز بخش سردارجنگل فومن است که درفاصله ۳۵ کیلومتری رشت و ۱۰ کیلومتری شهرستان فومن و ۲۰ کیلومتری شهرک تاریخی ماسوله قرار دارد. این شهر از پایگاههای اصلی مبارزاتی سردار جنگل، میرزا کوچک خان جنگلی بوده و مردم این شهر و روستاهای توابع به زبان تالشی سخن می‌گویند. جنگ ماکلوان اولین نبرد مسلحانه جنگلیها با قوای روسیه و آغازی بر نهضت جنگل بود.
شهر ماکلوان در خرداد ماه سال ۱۳۹۱ از تجمیع ۲روستای ماکلوان پایین و ماکلوان بالا مرکز بخش سردار جنگل به عنوان شهر ماکلوان به تقسیمات کشوری افزوده شد.
شهر ماکلوان در دامنه و بین کوههای سیاه کوه و برزه کوه و در دو طرف ماسوله رودخان با مزارع و باغهای چای قرار داردو از نقاط توریستی استان گیلان محسوب می‌شود. ماکلوان در نقطه میانی بین شهر مجسمه‌ها فومن و دژ تاریخی قلعه رودخان و شهرک پلکانی ماسوله قرار دارد. این شهر ازغرب به مناطق تنیان صومعه سراوماسال، از شرق به دهستان گشت وقلعه رودخان و شفت از جنوب به ماسوله وطارم وخلخال و از طرف شمال به شهر فومن ودهستان لولمان محدود می‌شود. ییلاقهای این شهر از جمله ییلاق گردسوئه گسکره(گردسایه)وییلاق کوربار از نقاط خوش آب وهوا وبسیار زیبای گیلان محسوب می‌گردد.
دهستان سردار جنگل
آبرود، آغوزکله (ویز کیله)، اسپیداربن، اشکلیت، امامزاده هاشم، انجیل بنه، پرده سر، توتون لات، توریشم، داره سر، درام باران، سیاه خونی، شاددول، واشنا، برکیله، بره کون، لات، جیرزودل، چپول، چپول کش،خانوانه، خالصان، درفشه، دله خانی، رباب چال، رضی نسا، زردلجه، جیر زودل، زودل، زیده بالا، زیده پایین، سخیبن، سیابکون، سیاه کش، شالتوک، شله ویل، شیرذیل، کلوعه، کوره خرم، کلرم، کمادول، کنده سر، کوچه چال، گسکره، لش، ملاباغ، ملال، هرزل کوه، میان رز، نمی‌هشت، وزمنا، وقفی، ویزبن،
دهستان آلیان
پلنگ دره، تطف رود، توسه کله، تیمور کوه، جیرده، خجکه، سیاه ورود، عباسکوه، کوریه، کیش دره، گاو کوه، مسجد پیش، اسپی سنگن، دوال کوه، شلاش دره، کلتان سر، میشکه، موسی کوه، لتین پرد،
ییلاقهای بخش سردار جنگل
گردسوئه، دیزآب، کماچال، زنگرد، زودل سر، خله دشت، سییا داره کون، وله پشت، خواوه، پونیس، کوره، کنه موسله، زنگرد، باسکمون، بنگه، چاشتنگا، آسمون چال، شاه معلیم، دوله بندن، لاسه پشت، مین دول، کیدا، کلوئه سر، پشته کون، دییه گا، للندیز، کوه روار، گرداب، کله قندی، آسمون کوه، دوآل کوه، گل انده رود، لاسه سر، خارند، برَه دشت، شنگه بندن، پیسه گوئل، آستره خونی، ستوم، صالح کوره، رنگ برژی، ملرزون، چرگاه روار، گه یا چال، دروارون، مسگه، گردسایه آلیان، درا، ریزگورا، هفته خونی، جماو، و…
شهر ماسوله
شهرک تاریخی وپلکانی ماسوله که به زبان ساکنین آن موسله تلفظ می‌شود، یکی از نقاط خوش آب وهوای بخش سردارجنگل است که در ارتفاع ۱۰۵۰ متری قراردارد این شهرک هرساله پذیرای هزاران گردشگر است مردم با فرهنگ ماسوله مانند مردم بخش سردارجنگل به زبان تالشی سخن می‌گویند. این شهرک در فاصله ۲۰ کیلومتری شهر ماکلوان قرار دارد جمعیت ساکن وثابت ماسوله۸۰۰ نفر است و چند برابر ساکنین ثابت در شهرهای بزرگ ساکن هستند.
ماسوله رودخان
ماسوله رودخان که به زبان تالشی موسله رخون خوانده می‌شود. از رودخانه‌های زیبای گیلان است که بخش سردارجنگل را در دوطرف خود دارد. این رودخانه طبیعتی وحشی دارد وبه سبب عدم کنترل ومهار آن در سیلابهای سال‌های اخیر خسارت جانی ومالی سنگینی بر منطقه وارد کرده‌است که مهار وکنترل آن از نیازهای اساسی شهر ماکلوان است. این رودخانه از ارتفاعات ماسوله ودیگر کوههای بخش سردارجنگل از ارتفاعات ۳۰۰۰ متری سرچشمه می‌گیرد ودر (چو مثقال) وارد تالاب انزلی می‌شود.
اقتصاد وصنایع
شهرک صنعتی سردار جنگل در این بخش قرارداردو بیش از پنجاه واحد تولیدی داردکه فقط نیمی از آن واحدها در حال تولید هستند. شغل اصلی بیشتر مردم این شهر کشاورزی ودامداری است و محصولات لبنی و برنج وچای ودام وطیورآن معروف است. در ناحیه کوهستانی پرورش ماهیان سردآبی (قزل آلا) ودر ناحیه جلگه‌ای ماهیان گرم آبی هم رایج است، بدلیل توریستی بودن منطقه جمع زیادی از اهالی در اقامتگاها وسفره خانه‌ها وهتل‌ها وخدمات دیگر گردشگران فعال و امرار معاش دارند، درگذشته صنعت ابریشم دراین منطقه چشمگیر بوده که درحال حاضر با رکود مواجه‌است. دامدارن سنتی هرساله همراه دام‌های خود به رسم اجدادی درفصل گرم به ییلاقها ودر فصل سرد به قشلاق کوچ می‌کنند. تعدادی زیادی از جوانان بدلیل تحصیل و شغل اداری وتجاری از شهربه طورموقت خارج شده ودر شهرهای بزرگ ایران اقامت دارند.
وجه تسمیه
برخی از پیران براین باورند که ماکلان ، در روزگار باستان ، کوههای ماکلوان به سبب پوشش انبوه درختان جنگلی ، جایگاه ویژه ای به منظور تهیه سوخت متداول (ذغال ) داشت و صدها کوره ذغال گیری که به زبان تالشی به آن کوره ها کل و کارکنان آن را کلَه واشن می گفتند وجود داشت و ذغال یکی از محصولات عمده ماکلانیها بود و در تاریکی شب ، نور شعله های آتش کوره ها از سیاه کوه ماکلوان (که نام سیاه کوه هم به جهت درختان انبوه آن روزها نوربه زمین کوه نمی‌رسید نمی رسیدوتاریک چون سیاهی شب بود ،سیاه کوه نام گرفته بود ) از چَکنا تا معدن که شکل هلالی دارد ، نور کل ها درشب ، ازدور به شکل ماه دیده میشد و نام ماکلان (ماه +کِلون )برگرفته از آن است که تدریجاً به ماکِلان شهرت یافت ودر یکصد سال اخیر نامش به نادرستی فارسی ساز شده است و به صورت رسمی ماکلوان ثبت شده است که تلاشهایی در حال انجام است که این دیار کهن به نام اصلی خود ماکِلان برگردانده شود .
توصیف ماکلوان با شعر تالشی از عظیم نیک نهاد:
ماکلانَ که فومنی آوازه یه چه پرَ دی سر بهشتی دروازه یه
ایی روز بِری ماکلانی کوه کنار تا بوینی قدرت پروردگار
مَرده آدم زنده آبو بخدا تا بَهَره ماکلانی آب و هوا
چه چَکَنا، چه شِمشه چه سیاکو هوا روزون گردش بشی دِچه بو
چه جنگل وچه دشت وموسله روخون قیامت خدا اِسه به گیلون
چه تالشون مرام َ مهر و وفا اهل صفا، اهل خدا، بی ریا
جمعیت
بنابر سرشماری مرکز امار ایران سال ۱۳۸۵ جمعیت استان گیلان ۲۴۰۴۸۶۱وجمعیت شهرستان فومن ۹۷۴۰۰ نفر است که در شهرستان فومن ۲۸۵۷۳نفر در مرکز شهرستان فومن و۶۸۸۲۷ نفر در روستاها ساکن هستند که ازاین تعداد برابر۱۵۳۴۷نفر در بخش سردار جنگل فومن و۲۱۷۰ نفر آن در شهرماکلوان ساکن هستند.
گردآوری از رمضان نیک نهاد
هدف ما در این وبلاگ معرفی فرهنگ مردم تالش و آشنایی هممیهنان گرامی با جاذبههای گرشگری شمال کشور به ویژه گیلان و تالش است 