منشور حقوق بشر کوروش به زبان تالشی :
کوروشی مه‌نشور، تالݖشی زݖبون و ئاۏانݖۏیسی خه‌تی نه:
دانلود فایل صوتی منشور به تالشی
ئݖسه کݖ خݖدا کݖمه‌کی نه، ئیرون و بابێل و چار گوشه کیشۏه‌رون پادݖشاېی خونه تاجه کݖلا چݖمݖن که‌للـه کو پێنوئه‌مه، شݖمه هه‌مه گݖله‌ې نه ۏام: ئه‌ز دا زݖنده‌ېمه ئو خݖدا نی پادݖشاېی را چݖمݖن ېاۏه‌ره، ئه کیشۏه‌رونی کݖ ئه‌ز چه‌ۏون پادݖشاېمه، چه‌ۏون ته‌مونی دین و سونه‌تون خݖش دارݖم، ئه‌ز هه‌رگݖز نیهه‌رزݖم، چݖمݖن فݖرمون‌به‌رێن، چه‌مه مه‌ردۊمی، دین و سونه‌تی ېا دیېه‌ر میله‌تون دینی رۊک ئاکه‌رݖن و ئه‌ۏون نه تێله زݖبونی بݖکه‌رݖن.
ئوری کݖ مݖن پادݖشاېی تاجی چݖمݖن که‌للـه کو پێنوئه‌مه دا روزی کݖ زݖنده بوبوم و پیلله خݖدا نی چݖمݖن ېاۏه‌ر بوبو، هه‌رگݖز هیچ میله‌تی زوری نه چݖمݖن داۏلهتسݖرا دیله نێۏوئه‌رݖم، گݖرد میله‌تێن ئازاتینه، چݖمݖن پادݖشاېی را که‌للـه بݖنه‌ن ېا مه‌نه‌ن، هه‌ر ۏه‌ختی خه‌لک مه‌خان، ئه‌ز چه‌ۏون پادݖشا بوبوم، ئه‌ز چݖمݖن پادݖشاېی سه‌ر مه‌ندێ خونه ئه‌ۏون نه جه‌نگ نێکه‌رݖم.
ئه‌ز دا ئه روزی کݖ ئیرون و بابێل و چار گوشه کیشۏه‌رون پادݖشاېمه، نیهه‌رزݖم، که‌سی دیېه‌ری سݖته‌مه بݖده، ئه‌گه نی که‌سی سݖته‌مه‌شون دوئه بوبو، ئه‌ز چێ جیگێته چی سݖته‌مه‌ده کو ۏیگێرݖم و ئه‌ی په‌س ئاده‌م. سݖته‌مه‌ده ئو زوره‌ۏا ده‌ماغی سونݖم و ئه‌ې ئه‌ده‌ب و ته‌نبێ که‌رݖم دا دێ چیمی به دیم مه‌ېارݖ، ئه ده‌س‌دݖرازیئون که‌ردێ.
ئه‌ز دا روزی کݖ پادݖشاېمه، نیهه‌رزݖم، که‌سی دیېه‌ری مالی زوری نه ېا مݖفته جیگێرݖ دا مه‌ردۊم دیل‌ناخݖش و ناراهه‌ت ئابون.
ئه‌ز دا روزی کݖ زݖنده‌ېمه، نیهه‌رزݖم، که‌سی دیېه‌ری کو زوری نه کار ۏیگێرݖ ېا بیمݖز و مݖۏاجݖب ئه‌ۏون کو مݖزوری ۏیگێرݖ.
ئه‌ز ئوری هه‌مه‌ې نه ۏام: هه‌ر که‌سی ئازاته، هه‌ر دینی خݖش دارݖ، هه‌ې بݖپه‌رݖسݖ، هه‌ر جݖگاېی خݖش دارݖ، ها کو ئݖشته‌را که ئو سݖرا بݖدارݖ ئو زݖندݖگی بݖکه‌رݖ به‌ما بی دیېه‌ری مالی مه‌جیگێرݖ؛ هه‌ر کاری خݖش دارݖ، هه کاری دۊمله بݖکه‌رݖ، ئݖشته‌ن مالی هه‌ر جوری ېو هه‌ر چݖ کݖ دوس دارݖ، بݖخݖرݖ به‌ما بی دیېه‌ری مالی سه‌ری پا مه‌پێنه ئو فݖر مه‌ده.
ئه‌ز هه‌مه‌ې نه ۏام: هه‌ر که‌س بی ئݖشته‌ن که‌رده کاری، دۊمله و په‌س‌ئاگه‌ر‌دی گه‌رده‌ن بیگێرݖ، هیچ که‌سی ده‌ماغی چێ فامیلون ناجوره کاری خونه مه‌سونݖن. بݖرا نێشا، گݖناکاره بݖرا ده‌ماغی سوتێ، ئه‌گه که‌سی ئی‌گݖله ده‌رینگا کو گݖناېی که‌رده، ته‌نخا ئه ئاده‌می کݖ گݖنا که‌رده، چێ ده‌ماغ بی بݖسونݖن، دێ ته‌مونی چه‌ۏون ئێل و ته‌باری ته‌نبێ مه‌که‌رݖن.
ئه‌ز دا روزی کݖ خݖدا ېاۏه‌ر‌ی نه پادݖشاېمه، نیهه‌رزݖم، چه‌مه مێرد و ژێنون به‌رده ئو که‌نیزی را بݖخروشݖن. چݖمݖن فݖرمون‌به‌رێن بی مه‌هه‌رزݖن، چه‌ۏون داۏلهتسݖرا کو که‌سی که‌نیزی بݖکه‌رݖ. به‌رده‌داری بی ته‌مونی دݖنېا کو موغوب ئابو. خݖدا کو خام، ئه‌ز ئه په‌ېمونی کݖ ئیرون و بابێل و چار گوشه کیشۏه‌رون خه‌لکون نه ده‌ۏه‌سته‌مه، پیروز ئاکه‌رݖ.
شݖمه رۊکه بݖرا- رمضان نیک نهاد
راهنما:
در خط آوانگاری تالشی
به جای فتحه/a/ ـه ه
به جای کسره/e/ ێـ ێ
به جای واو/v/ ۏ
به جای شوا /ə/ ݖ
به جای یه/y/ ېـ ې
متن منشور حقوق بشر کوروش به فارسی :
اينک که به ياري مزدا ، تاج سلطنت ايران و بابل و کشورهاي جهات اربعه را به سر گذاشته ام ، اعلام مي کنم ، که تا روزي که من زنده هستم و مزدا توفيق سلطنت را به من مي دهد . دين و آيين و رسوم ملتهايي که من پادشاه آنها هستم ، محترم خواهم شمرد و نخواهم گذاشت که حکام و زير دستان من ، دين و آئين و رسوم ملتهايي که من پادشاه آنها هستم يا ملتهاي ديگر را مورد تحقير قرار بدهند يا به آنها توهين نمايند .
من از امروز که تاج سلطنت را به سر نهاده ام ، تا روزي که زنده هستم و مزدا توفيق سلطنت را به من مي دهد ، هر گز سلطنت خود را بر هيچ ملت تحميل نخواهم کرد و هر ملت آزاد است ، که مرا به سلطنت خود قبول کند يا ننمايد و هر گاه نخواهد مرا پادشاه خود بداند ، من براي سلطنت آن ملت مبادرت به جنگ نخواهم کرد .
من تا روزي که پادشاه ايران و بابل و کشورهاي جهات اربعه هستم ، نخواهم گذاشت ، کسي به ديگري ظلم کند و اگر شخصي مظلوم واقع شد ، من حق وي را از ظالم خواهم گرفت و به او خواهم داد و ستمگر را مجازات خواهم کرد .
من تا روزي که پادشاه هستم ، نخواهم گذاشت کسی ،مال ديگري را به زور يا به نحو ديگر بدون پرداخت بهاي آن و جلب رضايت صاحب مال ، تصرف نمايد .
من تا روزي که زنده هستم ، نخواهم گذاشت که شخصي ، ديگري را به بيگاري بگيرد و بدون پرداخت مزد ، وي را بکار وادارد .
من امروز اعلام مي کنم ، که هر کس آزاد است ، که هر ديني را که ميل دارد ، بپرسد و در هر نقطه که ميل دارد سکونت کند ، مشروط بر اينکه در آنجا حق کسي را غضب ننمايد و هر شغلي را که ميل دارد ، پيش بگيرد و مال خود را به هر نحو که مايل است ، به مصرف برساند ، مشروط به اينکه لطمه به حقوق ديگران نزند .
من اعلام مي کنم ، که هر کس مسئول رفتار خود مي باشد و هيچ کس را نبايد به مناسبت تقصيري که يکي از خويشاوندانش کرده ، مجازات کرد ، مجازات برادر گناهکار و برعکس به کلي ممنوع است و اگر يک فرد از خانواده يا طايفه اي مرتکب تقصير ميشود ، فقط مقصر بايد مجازات گردد ، نه ديگران .
من تا روزي که به ياري مزدا ، سلطنت مي کنم ، نخواهم گذاشت که مردان و زنان را بعنوان غلام و کنيز بفروشند و حکام و زير دستان من ، مکلف هستند ، که در حوزه حکومت و ماموريت خود ، مانع از فروش و خريد مردان و زنان بعنوان غلام و کنيز بشوند و رسم بردگي بايد به کلي از جهان برافتد .
و ازاهورا مزدا خواهانم ، که مرا در راه اجراي تعهداتي که نسبت به ملتهاي ايران و بابل و ملتهاي ممالک اربعه عهده گرفته ام ، موفق گرداند .
برگردان از: رمضان نیک نهاد
هدف ما در این وبلاگ معرفی فرهنگ مردم تالش و آشنایی هممیهنان گرامی با جاذبههای گرشگری شمال کشور به ویژه گیلان و تالش است