مرداب انزلی
ﺗﺎﻻب اﻧﺰﻟﯽ ، در ﺳﺎﺣﻞ ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﯽ درﯾﺎی ﺧﺰر ، در ﻏﺒﺮ دﻟﺘﺎی ﺳﻔﯿﺪ رود و در ﺟﻨﻮب ﺑﻨﺪرﺳﺮا و ﺑﺨﺶ ھﺎی رﺷﺖ ﻣﺤﺪود ﺷﺪه و در ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﺋﯽ 37 درﺟﻪ و 28 دﻗﯿﻘﻪ ﻋﺮض اﻧﺰﻟﯽ ، در اﺳﺘﺎن ﮔﯿﻼن واﻗﻊ ﺷﺪه و از ﻗﺴﻤﺖ ﻏﺮب ﮐﭙﻮرﭼﺎل و آﺑﮑﻨﺎر ، از ﺟﻨﻮب ﺑﻪ ﺻﻮﻣﻌﻪﺷﻤﺎﻟﯽ و 49 درﺟﻪ و 25 دﻗﯿﻘﻪ طﻮل ﺷﺮﻗﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ . ﻣﺤﺪوده آب آن ﺷﺎﻣﻞ ﭼﮫﺎرﺑﺨﺶ ﯾﺎ ﺣﻮﺿﭽﻪ آﺑﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ : ﺗﺎﻻب ﻣﺎھﺮوزه ﮐﻪ ﺳﺎﺑﻘﺎً ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﻠﯿﺞﮐﭙﻮرﭼﺎلﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﺪ در ﺑﺨﺶ ﻏﺮﺑﯽ ؛ ﺗﺎﻻب ﺳﯿﺎه ﮐﺸﯿﻢ در ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﯽ ، ﺗﺎﻻب ﺷﯿﺠﺎن درﺑﺨﺶ ﺷﺮﻗﯽ و ﺑﺨﺶ ﻣﺮﮐﺰی . اﯾﻦ ﭼﮫﺎر ﺑﺨﺶ از ﻧﻈﺮ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑﻮﺷﯿﻤﯿﺎﺋﯽ ،ﻣﺮﻓﻮﻟﻮژﯾﮏ ، ﻓﯿﺘﻮاﮐﻮﻟﻮژی و ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﺋﯽ دارای ﺗﻔﺎوت ھﺎی ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ ﺑﻮده و ﺳﯿﺴﺘﻢ ھﺎیﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ را اراﺋﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .
ﻣﺤﺪوده آب ﺗﺎﻻب اﻧﺰﻟﯽ را ﻣﯽ ﺗﻮان در ﻣﺴﺎﺣﺘﯽ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ 100 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺗﺼﻮر ﻧﻤﻮد واﺧﺘﻼف ﻧﻈﺮ در ﻣﯿﺰان وﺳﻌﺖ آن ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ از آﺧﺮﯾﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺣﺮﯾﻢ آنﺳﺎل ھﺎی درازی ﻣﯽ ﮔﺬرد و از ﺣﺪود ﺳﯽ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﮫﻨﻪ آﺑﯽ و رﺳﻮب ھﺎی آن را400 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ اﻋﻼم ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ھﻨﻮز اﻗﺪام ﻣﮫﻤﯿﺎز طﺮف ﺳﺎزﻣﺎن ھﺎی ﻣﺴﺌﻮل ﺑﺮایﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺣﺖ دﻗﯿﻖ آن ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻧﯿﺎﻣﺪه و ﻧﻮﺳﺎن ھﺎی آب درﯾﺎی ﺧﺰر ﻧﯿﺰ در ﺑﺮ ھﻢ زدن ﮐﻠﯿﻪﺑﺮآورد ھﺎ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ . اﻣﺎ ﻣﺤﺪوده آﺑﺮﯾﺰ آن دارای وﺳﻌﺘﯽ ﻣﻌﺪل 3740 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﺣﺪود 2000 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ آن دﺷﺖ و ﺑﻘﯿﻪ زﻣﯿﻦ ھﺎی ﮐﻮھﺴﺘﺎﻧﯽ و ﮐﻮھﭙﺎﯾﻪاﺳﺖ ﮐﻪ از ﺳﻤﺖ ﺷﻤﺎل ﺑﻪ درﯾﺎی ﺧﺰر ، از ﺟﻨﻮب و ﻏﺮب ﺑﻪ اﻧﺘﮫﺎی ﺷﯿﺐ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺟﺒﺎلاﻟﺒﺮز و ﮐﻮه ھﺎی ﺗﺎﻟﺶ و از ﺟﺎﻧﺐ ﺷﺮق ﺑﻪ دﻟﺘﺎی رودﺧﺎﻧﻪ ﺳﻔﯿﺪ رود ﻣﺤﺪد ﻣﯽ ﮔﺮدد . آﺑﮫﺎیوارده ﺑﻪ ﺗﺎﻻب از طﺮﯾﻖ رود ھﺎ ، ﻧﮫﺮ ھﺎ و زھﮑﺶ ھﺎی زراﻋﯽ واﻗﻊ در ﺣﻮزه ھﺎی آﺑﺮﯾﺰ ﮐﺎﺳﻪای ﺷﮑﻞ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد . ﻋﻤﺪه رود ھﺎی ﻣﻨﺘﮫﯽ ﺑﻪ آن از ﮐﻮه ھﺎی ﺗﺎﻟﺶ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪﮔﺮﻓﺘﻪ و در ﻣﺴﯿﺮ ﭘﺮﺷﯿﺐ ﺧﻮد ﺑﻪ دﺷﺖ ﻣﯽ رﺳﻨﺪ . دﯾﮕﺮ ﺟﺮﯾﺎن ھﺎی ورودی ، ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آبھﺎی اﺿﺎﻓﯽ و ﺑﺮﮔﺸﺘﯽ ﻣﺰارع ﺗﺤﺖ آﺑﯿﺎری ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺷﺮق ﺗﺎﻻب واﻗﻊ ﺷﺪهاﻧﺪ .
وﺟﻮد ﻣﻨﺎظﺮ و ﭼﺸﻢ اﻧﺪاز ھﺎی ﮐﻤﯿﺎب و ﺑﺪﯾﻊ ﻣﻮﺟﻮد در ﺗﺎﻻب ھﻤﻮاره ﺟﺬﺑﻪ ﺧﺎﺻﯽ را ﺑﺮایﻋﻼﻗﻤﻨﺪان ﺑﻪ طﺒﯿﻌﺖ و ﻧﯿﺰ ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﮔﺮﯾﺰان از ﻏﻮﻏﺎی ﺷﮫﺮ ھﺎ ، اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ . اﮔﺮﺗﻔﺮﯾﺢ و ﺗﻔﺮج و اﺳﺎﺳﺎً ﮔﺬران اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ را ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﻧﯿﺎز ھﺎی اﺻﻠﯽ اﻧﺴﺎن ﺑﺸﻤﺎر ﻣﯽرود در ﮐﻨﺎر ورزش ھﺎ و ﺳﺮﮔﺮﻣﯽ ھﺎﺋﯽ ﭼﻮن ورزش ھﺎی آﺑﯽ در اﯾﻦ ﻣﻨﺎطﻖ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽﻗﺮار دھﯿﻢ در ﻣﯽ ﯾﺎﺑﯿﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﮫﻨﻪ ﮔﺴﺘﺮده . آراﻣﺶ روﺣﯽ ﺑﺴﯿﺎری از ﮔﺮدﺷﮕﺮان اﯾﺮاﻧﯽ وﺣﺎﺷﯿﻪ ﻧﺸﯿﻨﺎن ﺷﮫﺮی و روﺳﺘﺎﺋﯽ ﺧﻮد را ﻓﺮاھﻢ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ .از ﻧﻈﺮ ھﯿﺪروﻟﯿﮏ ، ﺗﺎﻻب ﻧﻘﺶ ﻣﮫﻤﯽ در ﺟﺬب ﺳﯿﻼب ھﺎ داﺷﺘﻪ و ﺟﺮﯾﺎن ھﺎی ﺗﻨﺪ آن راﮐﺎھﺶ ﻣﯽ دھﺪ و آﻧﮫﺎ را ﺑﻪ طﻮر ﻣﻮﻗﺖ ﺑﻪ ذﺧﯿﺮه ھﺎی آب ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻻﯾﻪ ھﺎیآﺑﺪه زﻣﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﻏﻨﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد . وﺟﻮد ﭘﺪﯾﺪه آﺑﯽ ﭼﻮن ﺗﺎﻻب اﻧﺰﻟﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﻧﻌﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞھﺠﻮم ده ھﺎ رودﺧﺎﻧﻪ ﺑﺰرگ و ﮐﻮﭼﮏ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﯿﺐ ﺗﻨﺪ از ﮐﻮه ھﺎی اﻟﺒﺮز و تاﻟﺶ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اراﺿﯽ ﭘﺴﺖ ﺳﺎﺣﻠﯽ ﺳﺮازﯾﺮ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ارزش ﻓﻮق اﻟﻌﺎده زﯾﺎدی دارد . طﺒﯿﻌﺖ ﺳﯿﻼﺑﯽاﯾﻦ رود ھﺎ ﺑﺪون وﺟﻮد ﺗﺎﻻب ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﺨﺰن ﺑﺎ ﺛﺒﺎت ، ﻗﺎدر ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد اﺧﺘﻼﻻت آﺷﮑﺎریدر ﮐﺎﻧﻮن ھﺎی ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ و ﺳﮑﻮﻧﺘﯽ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ در دﺷﺖ ﮔﯿﻼن ﭘﺪﯾﺪ آورد .
اﻧﻮاع ﻣﻮاد ﻣﻐﺬی و اﻣﻼح ﻣﺨﺘﻠﻒ و اﮐﺴﯿﮋن را ﺑﻪ ھﻤﺮاه ﺑﺮده در ﺗﺎﻻب ﺟﺎی داده اﻧﺪ . از ﺳﻮیدﯾﮕﺮ ﺗﺎﻻب اﻧﺰﻟﯽ ﺑﺎ داﺷﺘﻦ آب ﺷﯿﺮﯾﻦ و اﻧﻮاع ﮔﯿﺎھﺎن و ﺣﯿﻮاﻧﺎت آﺑﺰی از ﻧﻈﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ ،زﯾﺴﺘﮕﺎه ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای ﻣﺎھﯽ ھﺎ ﺑﺸﻤﺎر ﻣﯽ رود . ﺑﺪﯾﻦ ﺟﮫﺖ ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪاﯾﻦ ﺗﺎﻻب ﺑﻄﻮر ﺳﻨﺘﯽ و طﺒﯿﻌﯽ ، ﺟﻮﻻﻧﮕﺎه و ﻣﺤﻞ ﺗﺨﻢ رﯾﺰی اﻧﻮاع ﻣﺎھﯿﺎن درﯾﺎﺋﯽ و رودﺧﺎﻧﻪای اﺳﺖ . ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻼﯾﻢ آب و آراﻣﺶ ﻧﺴﺒﯽ آن در ﺗﺎﻻب ، اﻣﮑﺎن آﻣﯿﺰش اﺳﭙﺮم ﻣﺎھﯽ ﻧﺮ ﺑﺎﺗﺨﻢ ﻣﺎھﯽ ﻣﺎده را در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﻣﻄﻠﻮب ﻓﺮاھﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ و رﯾﺸﻪ و ﺳﺎﻗﻪ ﮔﯿﺎھﺎن آﺑﺰی ،ﻣﺤﻞ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮای ﻻروھﺎ ﺑﺸﻤﺎر ﻣﯽ آﯾﻨﺪ .آب ﺷﻔﺎف و زﻻل ﺗﺎﻻب ﮐﻪ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﺷﺪن رﺳﻮب ھﺎی ﻣﺤﻠﻮل ﻣﻮﺟﻮد در آن ﺣﺎﺻﻞﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺎ اﻣﮑﺎن اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮر و ﺗﺎﺑﺶ آﻓﺘﺎب و ھﻤﭽﻨﯿﻦ داﺷﺘﻦ ﮔﺮﻣﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺤﯿﻂاﮐﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای ﺑﺎز ﺷﺪن و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻻروھﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ . ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ھﺮ ﺳﺎل ﮔﻠﻪھﺎﺋﯽ از اﻧﻮاع ﻣﺎھﯿﺎن ﺑﺮای ﺗﺨﻢ رﯾﺰی و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﺑﻪ ﺗﺎﻻب اﻧﺰﻟﯽ روی ﻣﯽ آورﻧﺪ . اﯾﻦ ﻣﺎھﯽھﺎ ﻣﻨﺒﻊ و ﻣﻨﺸﺄ ﻋﻈﯿﻢ ﺻﯿﺪی ھﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺻﯿﺎدان ﺑﻪ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺗﺎﻻب اﻧﺰﻟﯽﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد .